Son yıllarda çözülmesi gereken bir sorun olan ve önemli ölçüde artan yoksullukla mücadelede hem merkezi idareye hem de yerel yönetimlere önemli görevler düşmektedir. Yaşanan bu süreçte etkin ve sürdürülebilir bir mücadele için merkezi idarenin yerel yönetimlerle birlikte adım atması gerekmektedir. Yerel yönetimler halka yakın ve ihtiyaçların tespitinde merkezi idareden daha avantajlı konumdadır. Sağlık, eğitim, sosyal faaliyet, istihdam kursları, aşevleri, sosyal yardımlar gibi yoksulluğun önlenmesine yönelik uygulamalarda bulunan yerel yönetim birimlerinin etkinlik ve başarısının artması merkezi idareyle olan işbirliği ile yakından ilgilidir. Küreselleşmeyle birlikte yerelleşmenin önemi artsa da yoksulluk gibi bir sorunun çözüme kavuşmasında merkezi idareyle iş birliği içinde olmak yoksullukla mücadelede önemli bir adımı oluşturmaktadır. Bu çalışmada, yerel yönetimlerin yoksullara yönelik sosyal politika faaliyetlerinin Balıkesir Büyükşehir Belediyesi ve Çanakkale Belediyesi’ndeki uygulamaları incelenerek, genel bir değerlendirme yapılmış, yoksul kesimin her iki belediyede de nasıl hizmet aldıkları incelenmiştir.

Gelişmekte olan ülkeler açısından bölgesel kalkınma iktisadi ve ekonomik istikrarı sağlayarak sürdürülebilir büyümeyi meydana getirme açışından önemli bir araçtır. Bölgesel kalkınmanın gerçekleşebilmesinde iş gücü piyasalarının mevcut yapısı önemli etkenlerdendir. İş gücü piyasalarının gelişmesinde ve istikrarlı bir görünüm sergilemesinde kadın işgücü göz ardı edilemeyecek bir konumdadır. Gelişmiş ülkelerde iş gücü piyasalarında kadının mevcut konumu gelişmekte olan ülkeler açısından örnek alınması gereken bir durumdadır. Bölgesel kalkınma temelinde gelişmiş ülkeler seviyesine ulaşmayı amaçlayan ülkeler kadınların iş gücü piyasalarındaki konumunu daha iyi bir duruma getirmeyi hedeflemelidir.

Bu çalışmada Türkiye’de kalkınmada öncelikli bölgeler arasında bulunan TRB1 Bölgesi Elazığ, Malatya, Tunceli ve Bingöl illeri kapsamında değerlendirilerek kadınların işgücü piyasalarındaki mevcut durumu incelenmiş, bölgedeki kadın işgücünün konumu Türkiye geneli ile karşılaştırılarak kadınların iş gücü piyasalarındaki yapısını daha iyi bir konuma getirecek önerilerde bulunulmuştur.

İşsizlik, küresel bir sorun olarak önemini korumaktadır. İşsizliğin önlenmesi açısından “eğitimin” işgücü piyasasında avantaj yarattığı bilinirken, son yıllarda genç ve eğitimli işgücünün istihdam edilememesi işsizlik sorununa farklı bir boyut kazandırmıştır. Özelikle Türkiye gibi etkin bir planlama yapılmadan artan üniversite ve kontenjan sayıları diplomalı işsizliği de beraberinde getirmektedir. Yüksek öğretim mezunları arasında artan işsizlik oranları ve gençlerin işgücü piyasası taleplerine uygun donanıma sahip olmaksızın mezun olması pek çok üniversite öğrencisi açısından işsizlik kaygısına neden olmaktadır. Bu çalışmada İktisadi ve İdari Bilimler Fakültesi son sınıf öğrencilerin işsizliğe ilişkin kaygılarının belirlenmesi amaçlanmıştır. Buna göre son sınıf öğrencilerinin işsizlik kaygıları yüksek çıkmıştır.

Teknolojinin gelişmesiyle bilgiye ulaşmanın önemi artmıştır. Bu durumun en önemli yansıması hizmet özellikle de bilişim sektöründe görülmektedir. Teknolojik faaliyetlerin ve yatırımların küresel ölçekte ön planda olmasına karşın tarım ve tarımsal faaliyetler, bugün dahi iktisadi ve sosyal yaşantının merkezinde yer almaktadır. Türkiye, iktisadi kalkınmışlık raporları perspektifinde değerlendirildiğinde sanayileşmiş ülkeler kapsamında yer almaktadır fakat bu gösterge, Türkiye ekonomisinin ağırlığının tarım sektöründen uzaklaştığı gibi bir yargıya yol açmamalıdır. Zira tarım ve tarım odaklı endüstriyel faaliyetler alanı, ülke ekonomisinin büyük bir yekûnunu oluşturmaktadır. Örneğin tarımsal üretimlerden biri olarak fındık üretimi, Türkiye tarımsal ekonomisini dünyada önemli bir yere konumlandırmaktadır. Ancak fındık üretiminde çalışan işçiler, yapısal aksaklıklar sebebiyle bu önemden payını alamamaktadır. Belirlenen yevmiye ücretleri, mevsimlik çalışan işçilerin yaşam standardını tayin etmekte yetersiz kalmaktadır. Fındık üretiminde elde edilen kârın üretici değil de tüccarların elinde temerküz etmesi, ücretlerde yapılacak bir iyileştirmenin üretici tarafından karşılanabilirliğinin önündeki en önemli engeldir. Sosyal devlet ilkesi gereği ülke ekonomisini ve bireylerin refahını, asgari şartlarda muhafaza etmeyi hedefleyen devlet, tarım sektöründe önemi küçümsenemeyecek fındık üretiminde asgari şartları sağlayamamış görünmektedir. Sosyal devlet olduğunu anayasal olarak da garanti altına almış olan ülkemiz, fındık üretiminde asgari şartları sağlamak adına bünyesinde bir boşluk barındırmaktadır.

Bu çalışmada toplumsal hareket sendikacılığının Türkiye üzerinde yarattığı etkiler, bazı sendikal hareketlerden yola çıkarak incelenmeye çalışılmıştır. Bu bağlamda çalışmanın temel odağını Zonguldak Grevi ve Yürüyüşü, Yatağan Direnişi ve Tekel Direnişi oluşturmaktadır. Çalışmada alan araştırmasından faydalanılarak derinlemesine görüşme yöntemi kullanılmıştır. Alan araştırması kapsamında, söz konusu üç sendikal hareket ele alınmıştır. Böylece hareketlerin, toplumsal hareket sendikacılığı örneği olarak değerlendirilip değerlendirilemeyeceğinin tespit edilmesi amaçlanmıştır.

Sendika hakkı günümüzde hem örgütlenme hakkı olarak birinci kuşak haklar arasında hem de sendikalaşma hakkı olarak ikinci kuşak haklar arasında yer alan, uluslararası platformda doğrudan ve dolaylı olarak koruma ve garanti altına alınan bir haktır. Sendika hakkının anlamlı bir şekilde kullanılabilmesi için toplu sözleşme ve grev hakları büyük önem taşımakta ve birbirini bütünleyen bir yapı ortaya çıkmaktadır. Ülkemiz açısından kamu çalışanlarının sendikal haklarını geç bir dönem de elde ettikleri, elde ettikleri bu hakları da kullanamadıkları görülmektedir. Özellikle hukuksal düzenlemelerin yetersiz ve kısıtlayıcı olması, çalışma yaşamını olumsuz etkilemektedir.

Son yirmi yılda ortaya çıkan bilgi ekonomisi çalışma hayatını derinden etkilemiştir.Bu değişim sürecinden sendikalar, emek piyasaları, işçi sınıfı gibi çalışma hayatının bütün kesimleri etkilenmişlerdir.Sanayi devrimi sonrasında ortaya çıkan çalışma ilişkileri sistemi yerini bilgi teknolojilerine adapte olmaya çalışan yeni bir çalışma ilişkileri sistemi ortaya çıkarmıştır.Geleneksel imalat sektöründe çalışan mavi yakalı işçilerin yerine bilgi işçileri gelmiş yine klasik emek piyasaları yerini bilgi ekonomisine dayalı interneti yoğun olarak kullanan farklı emek piyasaları ortaya çıkarmıştır.