International Journal of Innovative Approaches in Social Sciences
Abbreviation: IJIASOS | ISSN (Print): 2602-4802 | ISSN (Online): 2602-4500 | DOI: 10.29329/ijiasos

Review article    |    Open Access
International Journal of Innovative Approaches in Social Sciences 2021, Vol. 5(4) 256-278

Türkiye'de İşgücü Piyasasında Kadının Konumu (1950-1980)

Büşra Sağlık

pp. 256 - 278   |  DOI: https://doi.org/10.29329/ijiasos.2021.419.5

Published online: December 30, 2021  |   Number of Views: 96  |  Number of Download: 358


Abstract

Bu çalışma, Türkiye’de 1950-1980 döneminde yaşanan ekonomik ve toplumsal dönüşümün ışığında kadın işgücünün özelliklerini ve gelişimini incelemeyi amaçlamaktadır. Bu bağlamda çalışma Türkiye’de kadın işgücü kendisini etkileyen ekonomik ve toplumsal faktörlerle birlikte tarihsel bir perspektif içinde anlamaya çalışılması açısından önemli görülmektedir.  Bunu yanı sıra çalışma, konunun birincil kaynaklarla irdelenmesi, kullanılan bazı birincil kaynakların ilk kez kullanılmış olması ve dolayısıyla yapılan çalışmalardan farklı istatistiki verileri elde etmesi açısından da önem taşımaktadır. Çalışmada, birincil nitelikteki istatistiki kaynakların analizi ve yorumlanması, konuyla ilgili literatürün incelenmesi, sorgulanması olarak tanımlanan doküman incelemesi yöntemi kullanılmış, istatistiki verilerden yararlanılarak elde edilen sonuçlar ise toplumsal cinsiyet rolleri açısından eleştirel bir yaklaşımla değerlendirilmiştir. Çalışmanın incelendiği dönem içinde yaşanan gelişmeler kadın işgücünün nitel ve nicel varlığında değişiklikler meydana getirmiştir. Bu doğrultuda kadınların işgücüne katılım oranları azalırken hizmet sektörünün gelişimine bağlı olarak ücretliler içindeki payı artmaktadır. Çalışmada aynı değişimlerin erkek işgücünde de yaşandığı ancak bu değişimlerin kadın işgücü açısından eşitsiz gerçekleştiği görülmektedir. Çalışan kadınların ücret düzeyine bakıldığında ise kadınların çoğunlukla her sektör ve meslekte erkeklerden daha düşük ücretlerde istihdam oldukları saptanmıştır. Çalışmamız bu farklılıkların nedenini ise toplumsal cinsiyet eşitsizliği nedeniyle kadınların hem okul içi hem de okul dışı eğitim olanaklarından yeterince yararlanamamaları sonucu niteliksiz kalmalarıyla açıklanabileceğini ortaya koymaktadır.

Keywords: Kadın İşgücü, 1950-1980 Dönemi, Toplumsal Cinsiyet, Toplumsal Cinsiyet Eşitsizliği


How to Cite this Article

APA 6th edition
Saglik, B. (2021). Türkiye'de İşgücü Piyasasında Kadının Konumu (1950-1980) . International Journal of Innovative Approaches in Social Sciences, 5(4), 256-278. doi: 10.29329/ijiasos.2021.419.5

Harvard
Saglik, B. (2021). Türkiye'de İşgücü Piyasasında Kadının Konumu (1950-1980) . International Journal of Innovative Approaches in Social Sciences, 5(4), pp. 256-278.

Chicago 16th edition
Saglik, Busra (2021). "Türkiye'de İşgücü Piyasasında Kadının Konumu (1950-1980) ". International Journal of Innovative Approaches in Social Sciences 5 (4):256-278. doi:10.29329/ijiasos.2021.419.5.

References
  1. Altan, Ö. Zühtü (1980). Kadın İşçiler ve Türkiye'de Kadın İşçilerin 1475 Sayılı İş Kanunu İle Korunması. Eskişehir: Eskişehir İktisadi ve Ticari İlimler Akademisi Yayınları. [Google Scholar]
  2. Altuntaş, Zeynep (2004). 19. YY.ın İlk Yarısında Kadın Terekelerine Göre Osmanlı İktisadi ve İçtimai Hayatı. Yayımlanmamış Yüksek Lisans Tezi. İstanbul: Marmara Üni SBE İslam Tarihi ve Sanatları BD. [Google Scholar]
  3. Ayata, Sencer (1987). Kapitalizm ve Küçük Üreticilik-Türkiye'de Halı Dokumacılığı-. Ankara: Yurt Yayınları. [Google Scholar]
  4. Başbakanlık İstatistik Genel Müdürlüğü (BİGM). (1932). İstatistik Yıllığı 1931/1932. İstanbul. [Google Scholar]
  5. Çakır, Serpil (1996). Osmanlı Kadın Hareketi. İstanbul: Metis Kadın Araştırmaları. [Google Scholar]
  6. Çelik, Aziz (2018). Türkiye’de Çalışma İlişkilerinde Kurumsallaşma:1960-1980. A. Makal içinde, Çalışma İlişkileri Tarihi (s. 165-196). Eskişehir: Anadolu Üniversitesi. [Google Scholar]
  7. Çiftçi, Oya (1979). Türk Kamu Yönetiminde Kadın Görevliler. N. Abadan-Unat içinde, Türk Toplumunda Kadın (s. 241-270). Ankara: Türk Sosyal Bilimler Derneği Yayınları. [Google Scholar]
  8. Çiftçi, Oya (1982). Kadın Sorunu ve Türkiye'de Kamu Görevlisi Kadınlar. Ankara: Türkiye ve Orta Doğu Amme İdaresi Enstitüsü. [Google Scholar]
  9. Devlet İstatistik Enstitüsü (DİE). (1957). 1955 Genel Nüfus Sayımı %10 Örnekleme Usulü ile Elde Edilen Türkiye Neticeleri. Ankara. [Google Scholar]
  10. Devlet İstatistik Enstitüsü (DİE). (1966). 1965 Genel Nüfus Sayımı %1 Örnekleme Sonuçları. Ankara: Devlet İstatistik Enstitüsü. [Google Scholar]
  11. Devlet İstatistik Enstitüsü (DİE). (1972). 1970 Genel Nüfus Sayımı %1 Örnekleme Sonuçları. Ankara: Devlet İstatistik Enstitüsü. [Google Scholar]
  12. Devlet İstatistik Enstitüsü (DİE). (1972). Toplu Sözleşme Grev ve Lokavt İstatistikleri. Ankara: Devlet İstatistik Enstitüsü. [Google Scholar]
  13. Devlet İstatistik Enstitüsü (DİE). (1976). 1975 Genel Nüfus Sayımı %1 Örnekleme Sonuçları. Ankara. [Google Scholar]
  14. Devlet İstatistik Enstitüsü (DİE). (1981). 1980 Genel Nüfus Sayımı Nüfusun Sosyal ve Ekonomik Nitelikleri %1 Örnekleme Sonuçları. Ankara: Devlet İstatistik Enstitüsü. [Google Scholar]
  15. Devlet İstatistik Enstitüsü (DİE). (1981). Türkiye İstatistik Yıllığı 100. Yıla Özel Sayı. Ankara. [Google Scholar]
  16. Devlet İstatistik Enstitüsü (DİE). (1995). İstatistiklerle Kadın, 1927-1992. Ankara. [Google Scholar]
  17. Devlet İstatistik Enstitüsü. (1962). 1960 Genel Nüfus Sayımı %1 Örnekleme Usulü ile Elde Edilen Türkiye Neticeleri. Ankara: Devlet İstatistik Enstitüsü. [Google Scholar]
  18. Erdoğdu, Seyhan (2019). "Uluslararası Sosyal Politika ve Türkiye." Ed. Ahmet Makal ve Seda Tekeli. Uluslararası Sosyal Politika (s. 202-229). Eskişehir: Anadolu Üniversitesi Yayınları. [Google Scholar]
  19. Gökkaya, V., Sezer Ayan, S (2016). "İç Göç ve Kentleşme Sürecinde Kadının Ekonomik Yoksunluğu." Uluslararası Sosyal Araştırmalar Dergisi, 9(46), 390-398. [Google Scholar]
  20. Karpat, Kemal (2010). Osmanlı Nüfusu 1830-1914. İstanbul: Timaş Yayınları. [Google Scholar]
  21. Kazgan, Gülten (1979). "Türk Ekonomisinde Kadınların İşgücüne Katılması, Mesleki Dağılımı, Eğitim Düzeyi ve Sosyo-Ekonomik Statüsü." Ed. Nermin Abadan-Unat. Türk Toplumunda Kadın (s. 155-189). Ankara: Türk Sosyal Bilimler Yayınları. [Google Scholar]
  22. Kepenek, Yakup., Nurhan Yentürk (2001). Türkiye Ekonomisi. İstanbul: Remzi Kitabevi. [Google Scholar]
  23. Köktürk, Abdullah. (2005). “Türkiye’de Liberalizm, Sermaye, Demokrasi İlişkisi (1950-1980).” Yayınlanmamış Yüksek Lisans Tezi, Kocaeli Üniversitesi SBE). [Google Scholar]
  24. Makal, Ahmet (2001). "Türkiye'de 1950-1965 Döneminde Ücretli Kadın Emeği." Ankara Üniversitesi SBF Dergisi, 17-155. [Google Scholar]
  25. Makal, Ahmet (2002). Türkiye'de Çok Partili Dönemde Çalışma İlişkileri: 1946-1963. Ankara: İmge Kitabevi Yayınları. [Google Scholar]
  26. Makal, Ahmet (2010). "Türkiye'de Erken Cumhuriyet Döneminde Kadın Emeği." Çalışma ve Toplum, 2(25), 13-40. [Google Scholar]
  27. Makal, Ahmet (2012). "Türkiye'de Kadın Emeğinin Tarihsel Kökenleri: 1920-1960." Ed. Gülay Toksöz ve Ahmet Makal. Geçmişten Günümüze Türkiye'de Kadın Emeği (s. 38-115). Ankara: Ankara Üniversitesi Yayınevi. [Google Scholar]
  28. Makal, Ahmet (2017). "Türkiye'de Tek Parti Döneminde Çalışma İlişkileri: 1920-1946, İkinci Kısım: İş Kanunu ve Sonrası, Sosyal Güvenlik, Ücretler ve Diğer Çalışma Koşulları." Ed. Ahmet Makal. Çalışma İlişkileri Tarihi (s. 84-114). Eskişehir: Anadolu Üniversitesi Yayınları. [Google Scholar]
  29. Özbay, Ferhunde (2012). "Türkiye'de Ev Emeğinin Dönüşümü: Ondokuzuncu Yüzyıldaki Osmanlı Ev Kölelerinden Günümüzdeki Kaçak Göçmen İşçilere." Ahmet Makal ve Gülay Toksöz. Geçmişten Günümüze Kadın Emeği (s. 116-158). Ankara: Ankara Üniversitesi Yayınevi. [Google Scholar]
  30. Özbay, Ferhunde. (1979). "Türkiye'de Kırsal/Kentsel Kesimde Eğitimin Kadınlar Üzerinde Etkisi." Ed. Nermin Abadan-Unat. Türk Toplumunda Kadın (s. 191-219). Ankara: Türk Sosyal Bilimler Derneği Yayınları. [Google Scholar]
  31. Özer, Mustafa ve Kemal Biçerli. (2003). "Türkiye’de Kadın İşgücünün Panel Veri Analizi." Sosyal Bilimler Dergisi, 55-86. [Google Scholar]
  32. Sencer, Oya (1969). Türkiye'de İşçi Sınıfı Doğuşu ve Yapısı. İstanbul: Habora Kitabevi Yayınları. [Google Scholar]
  33. Tan, Mine (1979). Kadın Ekonomik Yaşamı ve Eğitimi. Ankara: Türkiye İş Bankası Kültür Yayınları. [Google Scholar]
  34. Tekeli, Şirin (1982). Kadınlar ve Siyasal Toplumsal Hayat. İstanbul: Birikim Yayınları. [Google Scholar]
  35. Tokol, Aysen (2011). "Günümüz Türkiyesi'nde Giderek Ağırlaşan Sosyal Sorunlar ve Sosyal Politika Uygulamaları." Ed. Mehmet Zincirkıran. Dünden Bugüne Türkiye'nin Toplumsal Yapısı (s. 545-559). Bursa: Dora Yayınları. [Google Scholar]
  36. Tokol, Aysen (2019). "Özel Olarak Korunması Gereken Gruplar III (Kadınlar)." Ed. A.İlhan Oral ve Yener Şişman. Sosyal Politika II (s. 117-128). Eskişehir: Anadolu Üniversitesi Yayınları. [Google Scholar]
  37. Toksöz, Gülay (2011). Kalkınmada Kadın Emeği. İstanbul: Varlık Yayınları. [Google Scholar]
  38. Toksöz, Gülay (2012). "Kalkınmada Farklı Yörüngeler Kadın İstihdamında Farklı Örüntüler Işığında Türkiye'de Kadın İstihdamı" Ed. Gülay Toksöz ve Ahmet Makal. Geçmişten Günümüze Türkiye'de Kadın Emeği (s. 168-200). Ankara: Ankara Üniversitesi Yayınevi. [Google Scholar]
  39. Toprak, Zafer (1988). "Osmanlı Kadınları Çalıştırma Cemiyeti, Kadın Askerler ve Milli Aile." Tarih ve Toplum, sayı 51. [Google Scholar]
  40. Toprak, Zafer (2016). Türkiye'de Kadın Özgürlüğü ve Feminizm 1908-1935. İstanbul: Tarih Vakfı Yurt Yayınları. [Google Scholar]
  41. TÜİK. (2012). İstatistik Göstergeler Statistical Indicators 1923-2011. Ankara: Türkiye İstatistik Kurumu Matbaası [Google Scholar]
  42. Yıldırım, Kadir (2013). Osmanlı'da İşçiler (1870-1922) Çalışma Hayatı, Örgütler ve Grevler. İstanbul: İletişim Yayınları. [Google Scholar]
  43. Yolcu, Tuğba (2017). “Türkiye’nin Demokratikleşme Serüveninde Önemli Bir Aktör: Kadın.” Yüzüncü Yıl Üniversitesi Sosyal Bilimler Enstitüsü Dergisi, Özel Sayı (1). [Google Scholar]