International Journal of Innovative Approaches in Social Sciences
Abbreviation: IJIASOS | ISSN (Print): 2602-4802 | ISSN (Online): 2602-4500 | DOI: 10.29329/ijiasos

Original article    |    Open Access
International Journal of Innovative Approaches in Social Sciences 2021, Vol. 5(3) 156-169

Tekstil Yangınlarının Çıkış Nedenleri ve Güvenlik Kültürü Çerçevesinde Bir Değerlendirme: Denizli İlinde Bir Uygulama

Beyza Bertan, Müjde Aksoy & Bülent Arpat

pp. 156 - 169   |  DOI: https://doi.org/10.29329/ijiasos.2021.370.3

Published online: November 09, 2021  |   Number of Views: 111  |  Number of Download: 384


Abstract

Kazaların %98’i önlenebilirdir. Kazaları tetikleyen faktörler genellikle bireysel ve örgütsel düzlemde ele alınmaktadır. Bireysel alanı çalışanın güvensiz davranışları, örgütsel alanı ise yöneticilerin iş güvenliği bağlılıkları ve güvenlik liderliği gibi faktörler doldurmaktadır. Bireysel ve örgütsel manada anılan bu faktörler “güvenlik kültürü” ile kavramsallaştırılmakta ve bu çerçevede bir bütün olarak ele alınmaktadır. Yangın, önemli iş sağlığı ve güvenliği tehditlerinden biridir. Sanayileşme ile birlikte gelişmekte olan ülkelerde fabrika sayısında artış gözlenmekte ve bu fabrikaların birçoğunda kimyasal maddeler, hammaddeler ve yarı mamul ürünler kullanılmaktadır. Kullanılan bu malzemeler ise fabrika ortamında geçirdiği işlemler ve süreçler esnasında ya da sonrasında bazı iş güvenliği tehlikelerini barındırmaktadır. Bilhassa tekstil sektöründe kullanılan malzemelerin yanıcılık yükünün yüksek olması nedeniyle tekstil faaliyetleri üzerine kurulu işletmelerde yangın vakaları sıkça gözlenmektedir. Bir fabrika yangını önemli miktarda maddi kayıplara ve o fabrikada yaşamların son bulmasına neden olmaktadır. Bu nedenle araştırmada tekstil yangınları üzerine bir inceleme yapılmış; yangınlar teknik, insani ve sistemsel bazda değerlendirilerek güvenlik kültürü bakışı ile önleme üzerine yorumlamalar yapılmıştır. Bu yolla özellikle tekstil yangınlarının sayısını azaltmak için tekstil işletmelerinin belli kısımlarında yangın riski ortaya çıkmadan önce potansiyel ve olası tehlikelerin tespiti üzerinde durulmuş, mücadeleden ziyade önlemeye yönelik proaktif bir çerçeve çizilmiştir. Veriler doküman analizi ile elde edilmiştir. Veri analizleri için de durum analizi yöntemi ve kök neden analizi kullanılmıştır. Araştırma verileri son yıllarda Denizli ili Organize Sanayi Bölgesinde tekstil sektöründe çıkan yangınlara ilişkin tutanaklardan elde edilmiş, bu tutanaklar incelenmiş ve değerlendirilerek sonuca ulaşılmıştır. Tekstil işletmelerinde çıkabilecek yangınların hem nicel hem de nitel açıdan analizi yapılmış; tekstil yangınlarının altındaki risk faktörlerini ortaya çıkarmak ve yönetmek için ipuçları yakalanmıştır. Aynı ya da benzer yangın vakalarının tekrarlanmaması için alınması gerekli önlemler de belirlenmeye çalışılmıştır.

Keywords: Tekstil Sektörü, İş Sağlığı Ve Güvenliği, Yangın Riski, Kök Neden, Güvenlik Kültürü


How to Cite this Article

APA 6th edition
Bertan, B., Aksoy, M. & Arpat, B. (2021). Tekstil Yangınlarının Çıkış Nedenleri ve Güvenlik Kültürü Çerçevesinde Bir Değerlendirme: Denizli İlinde Bir Uygulama . International Journal of Innovative Approaches in Social Sciences, 5(3), 156-169. doi: 10.29329/ijiasos.2021.370.3

Harvard
Bertan, B., Aksoy, M. and Arpat, B. (2021). Tekstil Yangınlarının Çıkış Nedenleri ve Güvenlik Kültürü Çerçevesinde Bir Değerlendirme: Denizli İlinde Bir Uygulama . International Journal of Innovative Approaches in Social Sciences, 5(3), pp. 156-169.

Chicago 16th edition
Bertan, Beyza, Mujde Aksoy and Bulent Arpat (2021). "Tekstil Yangınlarının Çıkış Nedenleri ve Güvenlik Kültürü Çerçevesinde Bir Değerlendirme: Denizli İlinde Bir Uygulama ". International Journal of Innovative Approaches in Social Sciences 5 (3):156-169. doi:10.29329/ijiasos.2021.370.3.

References
  1. Arcury, T. A., Arnold, T. J., Mora, D. C., Sandberg, J. C., Daniel, S. S., Wiggins, M. F., Quandt, S. A. (2019). “Be Careful!” Perceptions of Work-Safety Cukture Among Hired Latinx Child Farmworkers in North Carolina. American Journal of Industrial Medicine, 1-12. DOI: 10.1002/ajim.23045. [Google Scholar]
  2. Benjamin S., Marathamuthu M. ve Murugaiah U. (2015) ‘’The Use Of 5-Whys Technique To Eliminate OEE’s Speed Loss İn A Manufacturing Firm’’, Journal Of Quality İn Maintenance Engineering, Vol. 21, Issue 4, Pp. 419-435. [Google Scholar]
  3. Bıyık, A.A. (2016) ‘’Tekstil Baskı Prosesinde Karşılaşılan Tehlike ve Risklerin Belirlenmesi ve Çözüm Önerileri’’ İş Sağlığı ve Güvenliği Uzmanlık Tezi Çalışma ve Sosyal Güvenlik Bakanlığı, İş Sağlığı ve Güvenliği Genel Müdürlüğü, Ankara. [Google Scholar]
  4. Bi, Xiaoyu. Wang, Jia. ve, Zhang, Jingyan. (2013) ‘’The Exploration of BIM Technology Application in The Building Fire Emergency Plan’’ Applied Mechanics and Materials, Trans Tech Publications, Switzerland, 357-360: 2473-2477 [Google Scholar]
  5. Binaların Yangından Korunması Hakkında Yönetmelik  Resmi Gazete Tarihi ve Sayısı: 19.12.2007/ 26735 (E.T.22.03.2019) http://www.mevzuat.gov.tr/Metin.Aspx?MevzuatKod=3.5.200712937&MevzuatIliski=0 [Google Scholar]
  6. Choudhry, R.M., Fang, D. & Lingard, H. (2009). Measuring Safety Climate of a Construction Company. Journal of Construction Engineering and Management, 135(9):890–9 [Google Scholar]
  7. Cooper, M. D. (2000). Towards A Model of Safety Culture. Safety Science, 36(2):111-136. [Google Scholar]
  8. Çakıt, E., Olak, A.J., Murata, A., Karwowski, W., Alrehaili, O. & Marek, T. (2019). Assesment of the Perceived Safety Culture in the Petrochemical Industry in Japan: A Cross-Sectional Study. PLoS ONE 14(12): e0226416. https://doi.org/10.1371/journal.pone.0226416. [Google Scholar] [Crossref] 
  9. Çiftçi, B. (2016) “Türkiye’de Toplumsal Kültürün İş Güvenliği Kültürüne Etkisi”, Çalışma İlişkileri Dergisi, 7(2): 13-40. [Google Scholar]
  10. Dursun, S. (2011), “Güvenlik Kültürünün Güvenlik Performansı Üzerine Etkisine Yönelik Bir Uygulama”, Yayınlanmamış Doktora Tezi, Uludağ Üniversitesi Sosyal Bilimler Enstitüsü Çalışma Ekonomisi ve Endüstri İlişkileri Anabilim Dalı, Yönetim ve Çalışma Psikolojisi Bilim Dalı, Bursa [Google Scholar]
  11. Eyüboğlu A.K. ve Özfırat M.K. (2017). ‘’İş Kazalarının Kök Neden Analizleri’’, Uluslararası Maden İşletmelerinde İşçi Sağlığı ve İş Güvenliği Sempozyumu, 02 – 03 Kasım, Adana. [Google Scholar]
  12. Fang, D., Zhao, C., And Zhang, M. (2016). "A Cognitive Model Of Construction Workers’ Unsafe Behaviors.” Journal Of Construction Engineering And Management, 04016039. [Google Scholar]
  13. Flin, R., Mearns, K., Oconnor, P. & Bryden R. (2000). Measuring Safety Climate: Identifying thr Common Features. Safety Sciences, 34(1-3):177-192. [Google Scholar]
  14. Guo, M., Liu, S., Chu, F., Ye, L., & Zhang, Q. (2019). Supervisory And Coworker Support For Safety: Buffers Between Job İnsecurity And Safety Performance Of High-Speed Railway Drivers İn China. Safety Science, 117, 290-298. [Google Scholar]
  15. Holt, Harold G.  (1911) ‘’The Structural Aspect Of Fire Prevention In Textile Factories: (Read by Mr. J. H. Lester, of Manchester.)’’, Journal of the Textile Institute Proceedings and Abstracts, 2(2): 120-131. [Google Scholar]
  16. Hu, S. H., Wang, T., Ramalho, N. C., Zhou, D., Hu, X., & Zhao, H. (2021). Relationship Between Patient Safety Culture And Safety Performance İn Nursing: The Role Of Safety Behaviour. International Journal Of Nursing Practice, E12937. [Google Scholar]
  17. Ismail, Z., Doostdar, S. & Harun, Z. (2012). Factors influencing the implementation of a safety management system for construction sites. Safety Science, 50(3):418–23 [Google Scholar]
  18. Liddicoat J. (2003) ‘’Utilizing Root-Cause Analysis İn Health-Care Organiations: A Smart-Tool For İmproving Performance And Reducing Risk’’, Kaliforniya Eyalet Üniversitesi, Yüksek Lisans Tezi. [Google Scholar]
  19. Lin, Cherng-Shing. Lai, Chih-Chung. Wu, Ming-En. ve Yu, Chia-Chun. (2014) ‘’ Firefighting Tactics during a Fire Event at a Textile Factory’’, Applied Mechanics and Materials, Trans Tech Publications, Switzerland, 533: 335-341. [Google Scholar]
  20. Ma, Jian-yun. (2014) ‘’Analysis on the Fire Risk Existing in the Storage of Textile Materials and Textile Goods’’, Procedia Engineering, Elsevier Ltd,  71: 271 – 275. [Google Scholar]
  21. Mezarcıöz, S. ve Oğulata, R.T. (2014) “6331 Sayılı İş Sağlığı ve Güvenliği Kanunu - Tekstil İşletmelerinde İSG (İş Sağlığı ve Güvenliği) Sorunları”, Mühendis ve Makine, cilt 55, sayı 655, s. 72-79. [Google Scholar]
  22. Olcay, Ö. Ü. Z. F., & Erdem, B. “İş Kazalarının Önlenmesinde Güvenlik Kültürü”, Pearson Journal Of Socıal Scıences & Humanıtıes, 6(14), 82-88. [Google Scholar]
  23. Öztürk, İ., & Bolcan, A. E. (2019). İş Güvenliği İkliminin İşgören Memnuniyetine Etkisi: İstanbul’da Farklı Tehlike Grubuna Ait İşletmeler Arasında Bir Araştırma. Uluslararası İktisadi Ve İdari İncelemeler Dergisi, 17-32. [Google Scholar]
  24. Patankar, M. S., & Sabin, E. J. (2010). The safety culture perspective. In Human factors in aviation (pp. 95-122). Academic Press. [Google Scholar]
  25. Patlar, A. (2016) ‘’Pamuklu Kumaş Üretiminde Yangın Risklerinin Değerlendirilmesi’’, İş Sağlığı ve Güvenliği Uzmanlık Tezi Çalışma ve Sosyal Güvenlik Bakanlığı, İş Sağlığı ve Güvenliği Genel Müdürlüğü, Ankara. [Google Scholar]
  26. Puerto, C.L.D., Clevenger, C.M., Boremann, K. & Gilkey, D.P. (2014). Exploratory Study to Identify Perceptions of Safety and Risk among Residential Latino Construction Workers as Distinct from Commercial and Heavy Civil Construction Workers. Journal of Construction Engineering and Management, 140 (2):04013048. [Google Scholar]
  27. Root Cause Analysis İn Health Care: Tools And Techniques (2005). Joint Commission Resources (JCR) Published, Second Edition, Newyork. [Google Scholar]
  28. Sosyal Güvenlik Kurumu. 2017 SGK Yıllık İstatistikleri (E.T.23.10.2019) http://www.sgk.gov.tr/wps/portal/sgk/tr/kurumsal/istatistik/sgk_istatistik_yilliklari [Google Scholar]
  29. Sosyal Güvenlik Kurumu. 2019 SGK Aylık İstatistikleri (E.T.23.10.2019) http://www.sgk.gov.tr/wps/portal/sgk/tr/kurumsal/istatistik/aylik_istatistik_bilgileri [Google Scholar]
  30. Sur, H. (2009) ‘’Sağlık Yönetiminde Liderlik ve Tıbbi Bilgi Yönetimi’’, Seminer Kitabı, İstanbul. [Google Scholar]
  31. Tekstil Sektöründe İş Sağlığı ve Gözetimi Rehberi (E.T.22.03.2019) [Google Scholar]
  32. Tong, R., Yang, X., Parker, T., Zhang, B., & Wang, Q. (2020). Exploration Of Relationships Between Safety Performance And Unsafe Behavior İn The Chinese Oil İndustry. Journal Of Loss Prevention İn The Process İndustries, 66, 104167. [Google Scholar]
  33. Tutar, S. (2019). Endüstri 4.0’ın Muhasebe Mesleğine Olan Olası Etkisi. Uluslararası Ekonomi, İşletme ve Politika Dergisi, 3(2), 323-344 [Google Scholar]
  34. Uğurlu, F. (2011) ‘’Tekstil Sektöründe İş Sağlığı ve Güvenliği’’, T.C. Çalışma ve Sosyal Güvenlik Bakanlığı, İş Teftiş Kurulu Başkanlığı, Adana. [Google Scholar]
  35. Wiegmann, D.A., Zhang, H., Von Thaden T.L., Sharma, G. & Gibbons, A.M. (2004). Safety culture: An integrative review. The International Journal of Aviation Psychology,14(2): 117–34. [Google Scholar]
  36. Williams P.M. (2001) ‘’Techniques For Root Cause Analysis’’, Bumc Proceedings, 14:154- 157. [Google Scholar]