International Journal of Innovative Approaches in Social Sciences
Abbreviation: IJIASOS | ISSN (Print): 2602-4802 | ISSN (Online): 2602-4500 | DOI: 10.29329/ijiasos

Original article    |    Open Access
International Journal of Innovative Approaches in Social Sciences 2021, Vol. 5(1) 1-14

İş Kazalarının Önlenmesinde Güvenli Davranışın Rolü: Gemi İnşa Sanayi Üzerine Bir Durum Çalışması

Dilek Nam & Selçuk Nam

pp. 1 - 14   |  DOI: https://doi.org/10.29329/ijiasos.2021.368.1

Published online: September 06, 2021  |   Number of Views: 211  |  Number of Download: 390


Abstract

Bu çalışmanın amacı, gemi inşa sanayinde meydana gelen iş kazalarında güvenli davranışın etkisini belirlemektir. Araştırma, İstanbul (TR1) ili baz alınarak gerçekleştirilmiştir. Araştırmanın örneklemi, Tuzla Tersaneler Bölgesinde faaliyet gösteren yedi tersaneden amaçlı örneklem yöntemlerinden kritik durum örneklemesi ile seçilmiş sekiz A ve B sınıfı İSG uzmanından oluşmaktadır. Elde edilen veriler içerik analizi yöntemi kullanılarak analiz edilmiştir. Analiz sonuçlarına göre; gemi inşa sanayinde iş kazasına neden olan temel faktörün güvensiz davranıştan kaynaklanan insan hatası olduğu tespit edilmiştir. İş kazalarının meydana gelmesinde etkili olan güvenli davranış boyutlarının işgörenin kadro statüsü, işverenin İSG konusundaki tutumu, İSG’ nin önceliklendirilmesi, iş kaybı korkusu, yaptırım, problem bildirim algısı ve işyeri eğitimi olduğu belirlenmiştir. Yapılan analiz sonucunda, güvenli davranışta bulunmada en önemli faktör işgörenin asıl işletme kadrosunda ya da alt işveren işgöreni olmasıdır. Kazaları azaltmada destek görevi gören güvenli davranışın geliştirilmesi ve güvensiz davranışların terkedilmesi iş kazalarını önemli oranda azaltılabilmektedir. Güvenli davranışın tesisi ve içselleştirilmesi sürecinde en önemli rol, çalışanların iş güvenlik farkındalıklarını arttırarak, güvensiz davranışlardan uzaklaşmalarını sağlamaktır. Aynı zamanda bu süreçte sektörel bazda ortak çalışmalar yürütülerek, güvenli davranışın yaygınlığının arttırılabileceği konusu ortaya çıkmaktadır. Son olarak güvenli davranışın geliştirilmesi adına üst yönetimin İSG’yi pekiştirici faaliyetlerde bulunması büyük önem taşımaktadır.

Keywords: İş kazası, Güvenli davranış, Güvensiz davranış, Gemi inşa sanayi


How to Cite this Article

APA 6th edition
Nam, D. & Nam, S. (2021). İş Kazalarının Önlenmesinde Güvenli Davranışın Rolü: Gemi İnşa Sanayi Üzerine Bir Durum Çalışması . International Journal of Innovative Approaches in Social Sciences, 5(1), 1-14. doi: 10.29329/ijiasos.2021.368.1

Harvard
Nam, D. and Nam, S. (2021). İş Kazalarının Önlenmesinde Güvenli Davranışın Rolü: Gemi İnşa Sanayi Üzerine Bir Durum Çalışması . International Journal of Innovative Approaches in Social Sciences, 5(1), pp. 1-14.

Chicago 16th edition
Nam, Dilek and Selcuk Nam (2021). "İş Kazalarının Önlenmesinde Güvenli Davranışın Rolü: Gemi İnşa Sanayi Üzerine Bir Durum Çalışması ". International Journal of Innovative Approaches in Social Sciences 5 (1):1-14. doi:10.29329/ijiasos.2021.368.1.

References
  1. Akpınar, T. (2014). İş sağlığı ve güvenliği. 2. Baskı. Bursa: Ekin Yayınevi. [Google Scholar]
  2. Aytaç, S. ve S. Dursun (2018). The effect on the safety culture of occupational accidents and safety behaviour: the case of Turkey. 38th International Academic Conference. Prague.  20-28. [Google Scholar]
  3. Can, M., Hüseyinli, N. (2017). Çalışma Hayatında İş Sağlığı ve Güvenliği Kültürü ve Otel Çalışanlarının Güvenli Davranışlarının İncelenmesi, Atatürk Üniversitesi Sosyal Bilimler Enstitüsü Dergisi, 21(4): 1397-1420. [Google Scholar]
  4. Cooper, D. (2001). Improving safety culture: A Pratical Guide. Leeds: Applied Behavioural Sciences Hull. [Google Scholar]
  5. Cooper, M.D. ve R.A. Phillips (2004). Exploratory analysis of the safety climate and safety behavior relationship. Journal of Safety Research. 35, 497-512. [Google Scholar]
  6. Cox, S., Jones, B. (2006). Behavioural safety and accident prevention short-term ‘fad’ or sustainable ‘fix’?, Process Safety and Environmental Protection, 84 (B3): 164-170. [Google Scholar]
  7. Creswell, J. W. (2017). Araştırma deseni, nitel, nicel ve karma yöntem yaklaşımları. (S. B. Demir, Ed.) (4th ed.). Ankara: Eğiten Kitap Yayıncılık. [Google Scholar]
  8. Creswell, J. W. (2018). Nitel araştırma yöntemleri, beş yaklaşıma göre nitel araştırma ve araştırma deseni. (M. Bütün & S. B. Demir, Eds.). Siyasal Kitabevi. [Google Scholar]
  9. Denzin, N. K., & Lincoln, Y. S. (1994). Handbook of qualitative research. London: Sage Publications. [Google Scholar]
  10. Dodoo, J.E, Al-Samarraie, H. (2019). Factors leading to unsafe behavior in the twenty frst century workplace: a review, Management Review Quarterly, 69, 391-419. [Google Scholar]
  11. Dursun, S. (2013). İş güvenliği kültürünün çalışanların güvenli davranışları üzerine etkisi, Sosyal Güvenlik Dergisi, 3.2, 61-75. [Google Scholar]
  12. Dursun, S. ve A. Keser (2014). İş güvenliği farkındalığı ve iş güvenliği davranışları arasındaki ilişkilerin araştırılması: uygulamalı bir araştırma. Çalışma İlişkileri Dergisi. 5.2, 1-9. [Google Scholar]
  13. Dursun, S. ve S. Aytaç (2011). The effect of safety culture on safety in an organizational structure: a case study in Turkey. 10th International Symposium on Human Factors in Organisational Design and Management. Grahamstown. [Google Scholar]
  14. Griffin, M., ve A. Neal (2000). Perceptions of safety at work: A Framework For Linking Safety Climate to Safety Performance, Knowledge, and Motivation, Journal of Occupational Health Psychology, 5, 347-358. [Google Scholar]
  15. He A., S. Xu ve G. Fu (2012). Study on the basic problems of safety culture, International Symposium on SAfety Science and Engineering in China, Procedia Engineering. 43, 245-249. [Google Scholar]
  16. Jebb, S. (2015). Reducing workplace safety ıncidents: Bridging The Gap Between Safety Culture Theory And Practice, Institute of Health and Biomedical. Innovation Faculty of Health Queensland University of Technology. [Google Scholar]
  17. Kanten, S. (2013). The relationships among working conditions, safet climate, safe behaviors and occupational accidents: An Empirical Research on the Marble Workers, The Macrotheme Review. 2.4, 173-182. [Google Scholar]
  18. Kumar, R. (2011). Research Methodology: A Step-by-Step Guide for Beginners. Sage Publications. [Google Scholar]
  19. McMillan, J. H., & Schumacher, S. (2006). Research in education evidence-based inquiry. Pearson Education. [Google Scholar]
  20. Neal, A. ve M. A. Griffin (2002). Safety climate and safety behaviour. Avustralian Journal of Management, 27.Special, 67-75. [Google Scholar]
  21. NEAL, A., Griffin, M.A. & Hart, P.M. (2000). The impact of organizational climate on safety climate and individual behavior. Safety Science, 34, 99–109. [Google Scholar]
  22. Özkan, Y, Arpat, B. (2016). İşletmelerde uygulanan yönetim sistemlerinin güvenlik kültürü üzerine etkisi: Denizli ili-metal sektörü örneği. Siyaset, Ekonomi ve Yönetim Araştırmaları Dergisi, 4 (4) , 195-221. [Google Scholar]
  23. Sungur, E. Bir güvenlik kültürü değişimi programı: DESAN Tersanesi Tehlike Avcısı Projesi. https://www.academia.edu/10226652/Bir_G%C3%BCvenlik_K%C3%BClt%C3%BCr%C3%BC_De%C4%9Fi%C5%9Fimi_Program%C4%B1_Desan_Tersanesi_Tehlike_Avc%C4%B1s%C4%B1_Projesi (14.11.2017). [Google Scholar]
  24. TBMM (2008). Gemi inşa sanayisindeki iş güvenliği ve çalışma şartları sorunlarının araştırılarak alınması gereken önlemlerin belirlenmesi amacıyla kurulan meclis araştırması komisyonu raporu. Ankara. [Google Scholar]
  25. Topçuoğlu, H. ve Ş. Özdemir (2007). İş Sağlığı Ve Güvenliğinde Davranış Değişikliği Yaratma Süreci. Mühendis ve Makine Dergisi. 48.567, 10-15. [Google Scholar]
  26. Tulonen, T. (2010). Electrical accident risks in electrical Work, Doctoral Thesis, Tampere University of Technology, Tukes Publications Series 3, Finland. [Google Scholar]
  27. Utami, H.N. (2019). Improving safety behavior in the workplace, Proceedings of the 2nd Annual International Conference on Business and Public Administration, 154. 142-146. [Google Scholar]
  28. Vredenburgh, A. G. (2002). Organizational safety: Which Management Practices Are Most Effective in Reducing Employee İnjury Rates?. Journal of Safety Research. 33.2, 259-276. [Google Scholar]
  29. Wiegmann, D. A., H. Zhang, T. Von Thaden, G. Sharma ve A. Mitchell (2002). A synthesis of safety culture and safety climate research. New Jersey: Federal Aviation Administration. [Google Scholar]
  30. Yavuz, K. (2012). Tersanelerde kazaların önlenmesi ve iş güvenliği: Tuzla Tersaneleri. Ankara:  ÇASGEM Yayınları. [Google Scholar]
  31. Yin, R. K. (2003). Case study research design and methods (3rd ed.). London: Sage Publications. [Google Scholar]
  32. Yin, W. W., X. Wu, H. P. Ci, S. Q. Qin ve J. L. Li (2017). Demographic variables in coal miners’ safety attitude. 2nd International Conference on Advances in Energy Resources and Environment Engineering. IOP Conf. Series: Earth and Environmental Science 59. 1-8. [Google Scholar]