Uluslararası Sosyal Bilimlerde Yenilikçi Yaklaşımlar Dergisi
Abbreviation: IJIASOS | ISSN (Print): 2602-4802 | ISSN (Online): 2602-4500 | DOI: 10.29329/ijiasos

Yayın Etiği ve Malpraktis Bildirimi

Uluslararası Sosyal Bilimlerde Yenilikçi Yaklaşımlar Dergisi (IJIASOS), yüksek yayın etiği standartlarını sağlamayı amaçlayan bilimsel kurallara uygun hakemli bir dergidir. Yayın sürecinde yer alan tüm taraflar (editörler, yazarlar, hakemler, yayıncı ve okuyucular) etik davranış standartlarını kabul etmek zorundadır.

IJIASOS, Committee on Publication Ethics (COPE) ve ICMJE (International Committee of Medical Journal Editors) ilkelerine tabidir. COPE'nin iyi yayıncılık uygulamalarına ilişkin kurallarına kesinlikle uymakta ve şüpheli suistimal davranışlarını ele alırken COPE akış çizelgelerinde belirtilen prosedürleri takip etmektedir.

EDİTÖR ve EDİTÖR KURULU SORUMLULUKLARI

  • Editörler, derginin tüm editoryal içeriği, bu içeriğin yayımlanması ve zamanlaması konusunda tam yetkilidir.
  • Editörler dergiye sunulan makalelerin hangisinin yayınlanması gerektiğine karar verir. Bu kararları alırken, derginin yayın politikalarına, telif hakkı ve intihal ile yasal gereklilikleri dikkate alır.
  • Konuk editörlere, yazarlardan ve gözden geçiricilerden beklenen her şey hakkında rehberlik sağlar ve ayrıca akran gözden geçirme süreçlerini açıklar.
  • Yeni editör kurulu üyelerine, onlardan beklenen her konuda rehberlik sağlar ve mevcut üyelerin yeni politikalar ve gelişmeler hakkında güncel tutulmasını sağlar.
  • Yazarların ırk, yaş, cinsiyet, cinsel yönelim, engellilik, etnik köken, dini inanç, vatandaşlık, politik yönelim veya sosyal sınıf dikkate alınmaksızın, makaleleri yalnızca akademik ve entelektüel haklarına dayanarak değerlendirir.
  • Editörler, gönderilen tüm makalelerin yayınlanmak üzere değerlendirildiğini ve bu alanda uzman olan en az iki hakem tarafından hakem değerlendirmesinden geçirilmesini sağlar. Baş Editör, dergiye gönderilen yazıların hangisinin yayınlanacağına karar vermekten, söz konusu çalışmanın onaylanmasına, araştırmacılar ve okuyucular için önemine, hakemlerin yorumlarına ve bu gibi yasal gerekliliklerden sorumludur. Baş Editör, bu kararı verirken diğer editörler veya hakemler ile görüşebilir.
  • Editörler, hem yazarların hem de hakemlerin kimliğinin korunmasını sağlamakla yükümlüdür.
  • Editörler uygun gözden geçiricileri seçilmek ve gözden geçirenlerin veri tabanının geliştirmek, sürdürmek ve gözden geçirenin performansına dayanarak güncellenmesini sağlar.
  • Editör ve editör kurulu üyeleri, gönderilen bir metinde açıklanan yayınlanmamış bilgileri, yazarların açık yazılı izni olmadan kendi araştırma amaçları için kullanmayacaktır.
  • Editör, rekabet veya işbirliği içinde olduğu yazarlar, şirketler veya kurumlardan, herhangi biriyle olan diğer ilişkilerden / bağlantılardan kaynaklanan çıkar çatışmaları içeren makaleleri dikkate almayacaktır. Bunun yerine, başka bir yayın kurulu üyesinden makaleyi ele almasını isteyecektir.
  • Editörler, sunulan bir makale veya yayınlanan makale ile ilgili etik kaygılar ortaya çıktığında duyarlı önlemler alırlar. Yayın yıllar sonra keşfedilse bile, bildirilen etik olmayan yayıncılık davranışlarının her biri ele alınacaktır. Editörler, şüpheli suistimal davranışlarıyla ilgili olarak COPE akış çizelgelerini takip eder. Soruşturma üzerine, etik kaygının sağlam temellere dayanması durumunda, derhal bir düzeltme, geri çekilme, açıklama veya özür ifadesi veya ilgili başka bir not yayınlanacaktır.

KONUK EDİTÖRLERİN SORUMLULUKLARI

  • Konuk editör tematik konunun ve her makalenin tematik sayıdaki rolünün tanımlanmasını sağlar.
  • Yazarlara tematik konunun genel tasarımı ve sınırları ile ilgili rehberlik edici kılavuzlar sağlar.
  • Editör kurulu ile işbirliği yaparak tüm makaleler için uygun gözden geçiricilerin seçilmesini sağlar.
  • Taslak makalelerin seçimi, hakem süreci, nihai makalelerin seçimi ve yayın öncesi sayı taslağının oluşturulması için editör kurulu ile işbirliği içinde sayının planlanan tarihlerde yayınlanabilmesini sağlar.
  • Tematik sayının giriş metnini yazar.

YAZARLARIN SORUMLULUKLARI

  • Orijinal araştırma makaleleri, yapılan çalışmanın kesin bir açıklamasının ve öneminin objektif bir tartışmasını sunmalıdır. Temel veriler, metinde doğru olarak gösterilmelidir. Dolandırıcılık veya bilerek yanlış ifadeler kullanmak etik olmayan davranışlar oluşturur ve bu durum kabul edilemez.
  • Yazarlardan çalışmalarının ham verilerini editör incelemesi için makale ile birlikte sağlamaları istenebilir ve eğer uygulanabilirse verileri kamuya açık hale getirmek için hazırlamalıdırlar. Her halükarda, yazarlar, katılımcıların gizliliğinin korunabilmesi koşuluyla, bu verilerin yayınlanmasından en az 10 yıl sonra diğer yetkili profesyonellere erişilebilir olmasını sağlamalıdır. Tescilli verilere ilişkin yasal haklar yayımlanmasını engellemez.
  • Makale, kullanımlarında doğabilecek olağandışı tehlikeleri olan kimyasallar, prosedürler veya ekipmanlar içeriyorsa, yazarlar bunları makalede açıkça tanımlamalıdır. Makale, hayvan veya insan katılımcıları içeriyorsa, yazarlar, tüm prosedürlerin ilgili yasalara ve kurumsal kurallara uygun olarak yapılmasını ve uygun kurumsal komitenin / kurulların onayını sağlamalıdır; makale bu etki için bir ifade içermelidir. Yazarlar ayrıca, makalede insan katılımcılarla deneyler yapmak için bilgilendirilmiş onay alındığına dair bir ifade içermelidir. İnsan katılımcıların gizlilik haklarına her zaman uyulmalıdır.
  • Esas olarak aynı araştırmayı tanımlayan bildiriler birden fazla dergide veya birincil yayında yayınlanmamalıdır. Bu nedenle, yazarlar zaten başka bir dergide yayınlanmış bir makaleyi değerlendirmek üzere teslim etmemelidir. Bir makalenin birden fazla dergiye aynı anda sunulması etik olmayan yayıncılık davranışıdır ve kabul edilemezdir.
  • Yazarlar makalelerine katkıda bulunanların veya kaynak çalışma veya alıntıların uygun şekilde kaynak gösterildiğinden ve atıfta bulunulduğundan emin olmalıdır.
  • Orijinal makaleler olarak çalışmalarını yayınlanmak üzere IJIASOS'a gönderen yazarlar, gönderilen eserlerin kendi katkılarını temsil ettiğini ve kaynak belirtilmeden tamamen veya kısmen başka eserlerden kopyalanmadığını veya intihal edilmediğini doğrular. Yazarlar, gönderilen çalışmanın niteliğini belirlemede etkili olan yayınlardan bahsetmelidir.
  • Yalnızca aşağıdaki, yazarlık kriterlerini karşılayan kişiler, içeriğin kamusal sorumluluğunu üstlenebilmeleri gerektiğinden, makalenin içinde yazarlar olarak listelenmelidir: (i) tasarım, uygulama, veri toplama veya analiz / yorumlanması sürecine önemli katkılarda bulunan kişiler; ve (ii) makaleyi hazırlamış veya önemli entelektüel içerik için eleştirel olarak revize etmiş kişiler; ve (iii) makalenin son halini görmüş ve onaylamış ve yayına sunulmasını kabul etmiş kişiler. Makalede bildirilen çalışmaya (teknik yardım, yazma ve düzenleme yardımı, genel destek gibi) önemli katkılarda bulunan, ancak yazarlık kriterlerini karşılamayan tüm yazarlar, yazar olarak listelenmemelidir, ancak "Katkıda Bulunanlar" bölümünde yazılı izin alındıktan sonra isimleri yer almalıdır. Makaleyi gönderen yazar, tüm uygun ortak yazarların (yukarıdaki tanıma göre) yazılmasını sağlamalıdır ve uygun olmayan yazarların yazar listesine dâhil edilmemesini sağlamalıdır ve tüm ortak yazarların, makalenin son halini görüp onayladığını ve yayınlanmayı kabul ettiğini onaylamalıdır.
  • Yazarlar, hakem inceleme sürecine katılmakla yükümlüdür ve editörlerin ham veri taleplerini, açıklamaları ve etik onay belgesini, hasta onaylarını ve telif hakkı izinlerini derhal yanıtlayarak tam işbirliği yaparlar. “Gerekli revizyonlar” için ilk karar durumunda, yazarlar hakemlerin yorumlarına sistematik, noktadan ve zamanında cevap vererek, makalelerini verilen son tarihe kadar gözden geçirip yeniden sunmalıdır.
  • Yazarlar, yalnızca tamamen orijinal eserler yazdıklarını ve gönderdiklerini için başkalarının eserlerini ve/veya sözlerini kullandılarsa, bunu uygun şekilde belirtildiğinden emin olmalıdırlar. Makalede bildirilen çalışmanın niteliğini belirlemede etkili olan yayınlara da değinilmelidir. İntihal, bir başkasının çalışmasını yazarınki gibi yazmaktan, başkalarının çalışmasının önemli kısımlarını kopyalamak veya başka bir deyişle, başkaları tarafından yürütülen araştırmaların sonucunu almaktan, kendi geçmiş çalışmasının verilerini veya sonuçlarını yeniden birincil araştırma olarak göstermek gibi birçok biçim alır. Tüm bu formlarındaki intihal, etik olmayan yayıncılık davranışını oluşturur ve kabul edilemez.
  • Yazarlar mümkün olan en erken aşamada (genellikle başvuru sırasında kapak dosyasına bir açıklama ekleyerek) makalenin sonuçlarının veya yorumlarının etkileyebileceği mali veya diğer çıkar çatışmalarını açıklamalıdır. Potansiyel bir çıkar çatışması, finansal ilişkiler, kişisel ilişkiler veya rekabet, akademik rekabet veya ideolojilerdeki veya inançlardaki farklılıklardan kaynaklanabilir. Böyle bir olasılığın varlığı ile araştırma sürecinde kullanılan tüm finansal destekler ve kaynaklar mutlaka açıklanmalıdır.
  • Yazarlar kendi yayınlanmış çalışmalarında önemli hatalar veya yanlışlıklar keşfettiğinde derhal derginin editörlerini veya yayıncısını bilgilendirmek ve makaleyi hata bildirimi şeklinde düzeltmek veya geri çekmek için onlarla işbirliği yapmak zorundadır. Eğer editörler veya yayıncı, üçüncü bir şahıstan yayınlanan bir eserin önemli bir hata veya yanlışlık içerdiğini öğrenirse, yazarın makaleyi derhal düzeltmek, geri çekmek veya derginin editörlerine makalenin doğruluğuna dair kanıt sunmak yükümlülüğüdür.

HAKEMLERİN SORUMLULUKLARI

  • Hakem değerlendirmesi, editörlere editör kararları vermede yardımcı olur ve yazarlarla olan editör iletişimi yoluyla, yazarların makalelerini iyileştirmelerinde yardımcı olabilir. Hakem değerlendirmesi, resmi bilimsel iletişimin temel bir bileşenidir ve bilimsel çabanın merkezinde yer almaktadır.
  • Bir makalede bildirilen araştırmayı gözden geçirmek için nitelikli olmayan ya da zamanında incelemesinin imkânsız olacağını bilen davetli bir hakem, editöre derhal haber vermeli, böylece alternatif hakemlerle temasa geçilebilmelidir.
  • Hakemler inceleme için gönderilen makaleleri gizli belgeler olarak değerlendirme ve içeriğinde yer alan bilgileri asla başka kişi ve kurumlar ile paylaşmamalıdır.
  • Hakem değerlendirmesi yoluyla elde edilen ayrıcalıklı bilgi veya fikirler gizli tutulmalı ve kişisel avantaj için kullanılmamalıdır.
  • Hakemler, yazarlar tarafından alıntılanmayan yayınlanmış çalışmaları tanımlamalıdır. Daha önceki yayınlarda bildirilen bir gözlem, türetme veya tartışma olan herhangi bir ifadeye ilgili alıntı ile eşlik edilmelidir. Bir gözden geçiren aynı zamanda editörlere, söz konusu yazı ile kişisel bilgileri olan diğer herhangi bir yazı (yayınlanmış veya yayınlanmamış) arasındaki önemli benzerlik veya örtüşme durumlarını da bildirmelidir.
  • Yorumlar objektif olarak yapılmalı ve gözlemler destekleyici argümanlar ile açıkça formüle edilmelidir, böylece yazarlar makaleyi geliştirmek için bunları kullanabilir.
  • Hakem raporları derginin ilgi paydaşları ve hatta okuyucularıyla dahi paylaşılabilir. Bu nedenle hakemler raporlarını objektif, nitelikli, bilimsel argümanlar ile desteklenen ve hakemin kişisel bilgisini açıklayıcı bir iz taşımayan raporlar oluşturmalıdır.
  • Kör hakemlik sistemi uygulanmasına rağmen; olası bir durumda hakemler, yazarların ırkları, yaşları, cinsiyetleri, etnik kökenleri, cinsel yönelimleri, sakatlıkları, dini inançları, vatandaşlıkları, politik yönelimleri veya sosyal sınıfları dikkate alınmaksızın içeriğe dayalı olarak makaleleri değerlendirmelidir.
  • Hakemler, rekabet veya işbirliği içinde olduğu yazarlar, şirketler veya kurumlardan, herhangi biriyle olan diğer ilişkilerden / bağlantılardan kaynaklanan çıkar çatışmaları içeren makaleleri dikkate almamalı ve bu makaleleri değerlendirmeyi red etmelidir.

YAYINCININ SORUMLULUKLARI

  • Yayıncı IJIASOS'un editör ve editör kurulunun COPE’nin COPE Davranış Kurallarını takip edebilmeleri için pratik destek sağlar.
  • Editör kararlarının özerklik içerisinde yürütülmesi için gerekli olan tüm hukuki ve uygulayıcı koşulları sağlar.
  • Makalelerin yayınlanması ile devralınan Fikri mülkiyet ve telif haklarını korur ve olası ihlal durumlarının hukuki takibini gerçekleştirir.
  • Kurumsal kimlik, tanıtım ve idari yönetimi icra eder.
  • Yüksek yayıncılık standartlarına uygun iyi uygulamaların sürdürülmesini sağlar.
  • İddia edilen veya kanıtlanmış bilimsel suiistimal, iddia edilen yayın veya intihal durumlarında, yayıncı, editörler ile yakın işbirliği içinde, durumu netleştirmek ve söz konusu makaleyi değiştirmek için tüm uygun önlemleri alacaktır. Konu ile ilgili kamuoyuna bir bilgilendirmenin derhal yayınlanmasını, açıklanmasını veya en ciddi durumda, etkilenen makalenin geri çekilmesini içerir. Yayıncı, editörler ile birlikte, araştırmaların suistimal edildiği makalelerin yayınlanmasını belirlemek ve önlemek için makul adımlar atar ve hiçbir koşulda böyle bir suistimali veya bilerek suistimalin yapılmasına izin vermez.
  • Yayıncı, bilimsel araştırmanın kalıcı olarak erişilebilirliği ve korunması konusunda kararlıdır ve kuruluşlarla ortaklık yaparak ve kendi dijital arşivimizi koruyarak erişilebilirliği sağlar.

OKUYUCULARIN SORUMLULUKLARI

  • Dergi okuyucuları bilimsel makalelerin telif haklarını ihlal edici uygulamalardan kaçınmalıdır.
  • Yayıncının izni olmadan telif ve fikri mülkiyet hakkı bulunan makalelerin tam metin dosyalarını sosyal medya veya başka hiçbir çevrimiçi platformda paylaşmamalı, yaymamalıdır.
  • Yayın etiği şüphesi bulunan, yazım yanlışı barındıran veya intihal şüphesi olan yayınları ijiasos-editör@penpublishing.net eposta adresi üzerinden dergi editörüne bildirimde bulunmaya özen göstermelidir.

1.420 defa okundu.