International Journal of Innovative Approaches in Social Sciences
Abbreviation: IJIASOS | ISSN (Online): 2602-4500 | DOI: 10.29329/ijiasos

Review article    |    Open Access
International Journal of Innovative Approaches in Social Sciences 2025, Vol. 9(2) 41-63

Türkiye’de Sosyal Belediyecilik: Sorunlar ve Çözüm Önerileri

Coşkun Can Aktan, Mehtap Öksüz

pp. 41 - 63   |  DOI: https://doi.org/10.29329/ijiasos.2025.1331.1

Publish Date: June 30, 2025  |   Single/Total View: 0/0   |   Single/Total Download: 0/0


Abstract

Bu çalışmada Türkiye’de belediyelerin asıl görev tanımlarından uzaklaşarak sosyal hizmet belediyeciliği, sosyal gayeli iktisadi girişimcilik belediyeciliği ve sosyal yardım belediyeciliğine yönelmesinin ortaya çıkardığı sorunlar ele alınmakta ve buna yönelik çözüm önerileri sunulmaktadır. Çalışma içerisinde muhtelif belediyelerde tatbik edilen ve giderek yaygınlaşan sosyal belediyecilik sorunları konusunda örnekler de verilmektedir. Bu çalışma, belediye hizmetlerinin kapsam ve sınırlarının yeniden belirlenmesi gerekliliğinden yola çıkarak idareler-arası hizmet ilişkileri teorisi açısından “optimal hizmet alanı ve kapsamı” konusunda yapılacak çalışmalara yön verecek bir tartışma zemini oluşturmayı amaçlamaktadır.

Keywords: Geleneksel Belediyecilik, Sosyal Belediyecilik, Sosyal Hizmetler, Sosyal Yardımlar


How to Cite this Article?

APA 7th edition
Aktan, C.C., & Oksuz, M. (2025). Türkiye’de Sosyal Belediyecilik: Sorunlar ve Çözüm Önerileri. International Journal of Innovative Approaches in Social Sciences, 9(2), 41-63. https://doi.org/10.29329/ijiasos.2025.1331.1

Harvard
Aktan, C. and Oksuz, M. (2025). Türkiye’de Sosyal Belediyecilik: Sorunlar ve Çözüm Önerileri. International Journal of Innovative Approaches in Social Sciences, 9(2), pp. 41-63.

Chicago 16th edition
Aktan, Coskun Can and Mehtap Oksuz (2025). "Türkiye’de Sosyal Belediyecilik: Sorunlar ve Çözüm Önerileri". International Journal of Innovative Approaches in Social Sciences 9 (2):41-63. https://doi.org/10.29329/ijiasos.2025.1331.1

References
  1. Akdoğan, Y. (2002). Ulusal Soruna Yerel Çözüm: Sosyal Belediyecilik. Eminönü Bülteni, 9-15. [Google Scholar]
  2. Akdoğan, Y. (2006). Sosyal Belediyecilik. Yerel Siyaset, 3, 29-37. [Google Scholar]
  3. Akyürek, T. (2021). Sosyal Belediyecilik. Şehir ve Siyaset, 1, 48-50. [Google Scholar]
  4. Ateş, H. (2009). Sosyal Belediyecilik. Çerçeve Dergisi, 17(49), 88-95. [Google Scholar]
  5. Balcılar, A. N. & Çınarlı, S. (2020). Türkiye’de Sosyal Belediyecilik Uygulamaları ve Bornova. Sivas Cumhuriyet Üniversitesi İktisadi ve İdari Bilimler Dergisi, 21(2), 122-156. [Google Scholar]
  6. Beki, A. (2008). Türkiye’de Sosyal Belediyecilik Uygulamaları (Ümraniye Belediyesi Örneği), Yayımlanmamış Doktora Tezi, Sakarya Üniversitesi. [Google Scholar]
  7. Berkün, S. (2017). Türkiye’de Sosyal Belediyecilik Anlayışı. Şarkiyat, 9(2), 582-598. [Google Scholar]
  8. Buchanan, J. M. (1950). Federalism and Fiscal Equity. American Economic Review, 40(4), 583-599. [Google Scholar]
  9. Buchanan, J. M. (1995). Federalism as an Ideal Political Order and an Objective for Constitutional Reform. Publius: The Journal of Federalism, 25(2), 19-27. [Google Scholar]
  10. Congleton, R. D. (1994). Constitutional Federalism and Decentralization: A Second Best Solution. Journal of Public Finance and Public Choice, 12(1), 15-29. [Google Scholar]
  11. Ersöz, H. Y. (2011). Sosyal Politikada Yerelleşme. İstanbul: İTO Yayınları. [Google Scholar]
  12. Eryılmaz, B. (2010). Sosyal Belediyeciliğin Teorik ve Normatif Temelleri. I. Yerel Yönetimler Sempozyumu: Sosyal Belediyecilik. AK Parti Genel Merkez Yerel Yönetimler Başkanlığı. [Google Scholar]
  13. İstanbul Planlama Ajansı. (2025). Hak Temelli Sosyal Destek Nedir? https://ipa.istanbul/yayinlarimiz/genel/hak-temelli-sosyal-destek-nedir/ [Google Scholar]
  14. Kalkışım, M. (2021). Türkiye’de Sosyal Belediyecilik: Büyükşehir Belediyeleri Örneği. Bursa: Ekin Yayınevi. [Google Scholar]
  15. Karadeniz, Y. (2017). Belediye İktisadi Teşebbüslerine Eleştirel Bir Bakış. Mahalli İdareler Dergisi. 57 (220). 3-11. [Google Scholar]
  16. Kaya, E. (2003). Yerel Yönetimlerde Yeniden Yapılanma. İstanbul: İlke Yayıncılık. [Google Scholar]
  17. Kocaoğlu, M., Aydoğan, C. & Karabulut, Ö. K. (2017). Türkiye’de Sosyal Belediyecilik Uygulamaları Üzerine Bir Değerlendirme. Siyaset, Ekonomi ve Yönetim Araştırmaları Dergisi, 5(4), 157-169. [Google Scholar]
  18. Koç, N. & Ökmen, M. (2015). Sosyal Belediyecilik Anlayışı Çerçevesinde Seçilmiş Belediyelerin Sosyal Bütçelerinin Değerlendirilmesi. Maliye Dergisi, 168, 69-84. [Google Scholar]
  19. Koçak, O. & Kavi, E. (2014). Sosyal Politika Aktörü Olarak Sosyal Girişimci Belediyecilik. Uluslararası Emek ve Toplum Dergisi, 3(6), 26-49. [Google Scholar]
  20. Pektaş, E. K. (2010). Türkiye’de Sosyal Belediyecilik Uygulamaları ve Temel Sorunlar. Akademik İncelemeler Dergisi, 5(1), 4-22. [Google Scholar]
  21. Toprak, D. & Şataf, C. (2009). Türkiye’de Yerel Yönetimler Reformu Çerçevesinde Sosyal Belediyecilik Yaklaşımı. Sosyal ve Beşeri Bilimler Dergisi, 1(1), 11-24. [Google Scholar]
  22. Uslu, H. (2014). Sosyal Politika Açısından Belediyeler ve Sosyal Belediyecilik. K. Özden (Ed.), içinde Yerel Yönetimlerde Güncel Sorunlar ve Tartışmalar (97-145), Ankara: Seçkin Yayıncılık [Google Scholar]
  23. Ünlü, U. (2016). Sosyal Belediyecilik Anlayışının e-Belediyecilik Uygulamalarına Entegre Edilmesi. Sayıştay Dergisi, 102, 63-89. [Google Scholar]
  24. Yuvalı, E. (2018). Hak Temelli Sosyal Yardım ve Klientalizm. Türkiye Barolar Birliği Dergisi, 135, 383-404. [Google Scholar]
  25. İnternet Kaynakları [Google Scholar]
  26. 5216 Sayılı Büyükşehir Belediyesi Kanunu (23.07.2004 Tarihli ve 25531 Sayılı Resmî Gazete). [Google Scholar]
  27. 5393 Sayılı Belediye Kanunu (13.07.2005 Tarihli ve 25874 Sayılı Resmi Gazete). [Google Scholar]
  28. URL-1: Antalya Büyükşehir Belediyesi. (17.08.2024). Erişim Tarihi: 10.04.2024. https://antalya.bel.tr/haberler/HaberDetay/7285/buyuksehirden-universite-ogrencileri-egitim-destegi [Google Scholar]
  29. URL-2: Denizli Büyükşehir Belediyesi. Erişim Tarihi: 11.04.2024. https://apps.denizli.bel.tr/ailetaksibasvuru/ [Google Scholar]
  30. URL-3: Balıkesir Büyükşehir Belediyesi. (08.01.2025). Erişim Tarihi: 10.04.2025. https://balikesir.bel.tr/haberler/balikesir-kent-lokantasi-her-gun-bin-kisiyi-agirliyor [Google Scholar]
  31. URL-4: Denizli Büyükşehir Belediyesi. (20.08.2024). Erişim Tarihi: 14.04.2025. https://denizli.bel.tr/Default.aspx?k=odullerimiz&id=23048 [Google Scholar]
  32. URL-5: İstanbul Büyükşehir Belediyesi. Erişim Tarihi: 14.04.2025. https://sosyalhizmetler.ibb.gov.tr/faaliyetlerimiz.aspx [Google Scholar]
  33. URL-6: İstanbul Büyükşehir Belediyesi. (13.01.2025). Erişim Tarihi: 15.04.2025. https://sosyalhizmetler.ibb.gov.tr/haberdetay.aspx?ID=9148 [Google Scholar]
  34. URL-7: Kütahya Belediyesi. Erişim Tarihi: 15.04.2025. https://sosyaltesisler.kutahya.bel.tr/tesis.asp?id=16 [Google Scholar]
  35. URL-8: İstanbul Büyükşehir Belediyesi. Erişim Tarihi: 15.04.2025). https://tesislerimiz.ibb.istanbul/kent-lokantasi/ [Google Scholar]
  36. URL-9: Ankara Büyükşehir Belediyesi. (16.12.2019). Erişim Tarihi: 15.04.2025. https://www.ankara.bel.tr/haberler/buyuksehir-corbasinin-sicak-hikayesi-12763 [Google Scholar]
  37. URL-10: Başkent Gazete. (10.02.2025). Erişim Tarihi: 15.04.2025. https://www.baskentgazete.com.tr/cankaya-kent-lokantasi-haftalik-menusunu-paylasti-9 [Google Scholar]
  38. URL-11: Ankara Büyükşehir Belediyesi. Erişim Tarihi: 15.04.2025. https://www.baskentmarket.com.tr/ [Google Scholar]
  39. URL-12: Bursa Büyükşehir Belediyesi. Erişim Tarihi: 10.04.2025. https://www.besasekmek.com.tr/ [Google Scholar]
  40. URL-13: Bodrum Belediyesi. (10.02.2025). Erişim Tarihi: 14.04.2025. https://www.bodrum.bel.tr/haber.php?id=9964/BODRUM_BELEDIYESI_KENT_LOKANTASI_ACILDI [Google Scholar]
  41. URL-14: Bursa Büyükşehir Belediyesi. (14.04.2025). Erişim Tarihi: 15.04. 2025. https://www.bursa.bel.tr/haber/vatan-kent-lokantasi-hizmete-acildi-35437 [Google Scholar]
  42. URL-15: Bursa Büyükşehir Belediyesi. Erişim Tarihi: 14.04.2025. Erihttps://www.bursa.bel.tr/hizmetler/hosgeldin-bebek-projesi-104 [Google Scholar]
  43. URL-16: Çanakkale Belediyesi. Erişim Tarihi: 15.04.2025. https://www.canakkale.bel.tr/tr/sayfa/1139-sosyal-yardimlar [Google Scholar]
  44. URL-17: Çanakkale Belediyesi. (24.09.2021). Erişim Tarihi: 14.04.2025. https://www.canakkale.bel.tr/tr/sayfa/1140-haberler/4664-halkin-bakkali-yeni-subesi-ile-kentlilerin-hizmetinde [Google Scholar]
  45. URL-18: Çanakkale Belediyesi. (02.11.2023). Erişim Tarihi: 15.04.2025. https://www.canakkale.bel.tr/tr/sayfa/1140-haberler/7426-sicak-corba-ikramlari-basladi [Google Scholar]
  46. URL-19: Çanakkale Belediyesi. (03.09.2024). Erişim Tarihi: 15.04.2025. https://www.canakkale.bel.tr/tr/sayfa/1140-haberler/8686-universite-ogrencilerine-yonelik-ogrenim-yardimi-basvurulari-9-eylulde-basliyor [Google Scholar]
  47. URL-20: Çanakkale Belediyesi. (08.01.2025). Erişim Tarihi: 15.04.2025. https://www.canakkale.bel.tr/tr/sayfa/1140-haberler/9198-kent-lokantasi [Google Scholar]
  48. URL-21: Çorum Belediyesi. (02.08.2024). Erişim Tarihi: 14.05.2025. https://www.corum.bel.tr/haberler/belediyeden-ogrencilere-kirtasiye-destegi [Google Scholar]
  49. URL-22: Denizli Büyükşehir Belediyesi. (18.12.2024). Erişim Tarihi: 14.04.2025. https://www.denizli.bel.tr/Default.aspx?k=haber-detay&id=23358 [Google Scholar]
  50. URL-23: Eskişehir Büyükşehir Belediyesi. (26.11.2024). Erişim Tarihi: 14.04.2025. https://www.eskisehir.bel.tr/icerik-detay.php?icerik_id=10495&cat_icerik=1&menu_id=24 [Google Scholar]
  51. URL-24: Eskişehir Büyükşehir Belediyesi. Erişim Tarihi: 15.04.2024. https://www.eskisehir.bel.tr/sayfalar.php?sayfalar_id=39 [Google Scholar]
  52. URL-25: Fatih Belediyesi. Erişim Tarihi: 14.04.2025. https://www.fatih.bel.tr/tr/main/pages/hizmet-binalarimiz-sosyal-tesis-ve-kafeteryalar/145 [Google Scholar]
  53. URL-26: İBB Halk Market. Erişim Tarihi: 14.04.2025. https://www.halkmarket.istanbul/ [Google Scholar]
  54. URL-27: İzmir Büyükşehir Belediyesi. Erişim Tarihi: 14.04.2025. https://www.izmir.bel.tr/tr/ayni-ve-nakdi-yardimlar/910/4122 [Google Scholar]
  55. URL-28: İzmir Büyükşehir Belediyesi. (02.08.2024). Erişim Tarihi: 14.04.2025. https://www.izmir.bel.tr/tr/Haberler/baskan-tugay-duyurdu-kirtasiye-destegi-2-bin-500-liraya-cikti/50787/156 [Google Scholar]
  56. URL-29: İzmir Büyükşehir Belediyesi. (30.12.2023). Erişim Tarihi: 14.04.2025. https://www.izmir.bel.tr/tr/Haberler/halkin-kasabi-nin-13-uncu-subesi-karabaglar-da/49729/156 [Google Scholar]
  57. URL-30: İzmir Büyükşehir Belediyesi. (18.01.2025). Erişim Tarihi: 14.04.2025. https://www.izmir.bel.tr/tr/Haberler/izmir-de-en-ucuz-ekmek-yine-halk-ekmek-ten/53631/156 [Google Scholar]
  58. URL-31: İzmir Büyükşehir Belediyesi. (19.08.2024). Erişim Tarihi: 14.04.2025. https://www.izmir.bel.tr/tr/Haberler/izmir-e-bir-kent-lokantasi-daha-acildi/50724/156 [Google Scholar]
  59. URL-32: İzmir Büyükşehir Belediyesi. (18.03.2025). Erişim Tarihi: 14.04.2025. https://www.izmir.bel.tr/tr/Projeler/izmire-hos-geldin-bebek/2605/4 [Google Scholar]
  60. URL-33: İzmir Büyükşehir Belediyesi. Erişim Tarihi: 14.04.2025. https://www.iztarim.com.tr/isletme/halkin-bakkali [Google Scholar]
  61. URL-34: Kocaeli Büyükşehir Belediyesi. Erişim Tarihi: 14.04.2025. https://www.kocaeli.bel.tr/hizmet/hosgeldin-bebek-63.html [Google Scholar]
  62. URL-35: Kocaeli Büyükşehir Belediyesi. Erişim Tarihi: 14.04.2025. https://www.kocaeli.bel.tr/hizmet/ogrencilere-egitim-destegi-239.html [Google Scholar]
  63. URL-36: Manisa Büyükşehir Belediyesi. (14.09.2024). Erişim Tarihi: 14.04.2025. https://www.manisa.bel.tr/Haberler/44017_manisada-yeni-bebeklere-sicak-karsilama-hos-geldin.aspx [Google Scholar]
  64. URL-37: Manisa Büyükşehir Belediyesi. (09.10.2024). Erişim Tarihi: 14.04.2025. https://www.manisa.bel.tr/Haberler/44123_buyuksehirden-ogrencilere-kirtasiye-yardimi.aspx [Google Scholar]
  65. URL-38: Manisa Büyükşehir Belediyesi. (05.03.2025). Erişim Tarihi: 14.04.2025. https://www.manisa.bel.tr/Haberler/44640_halk-mandiranin-ikinci-subesi-muradiyede-hizmete-a.aspx [Google Scholar]
  66. URL-39: Manisa Büyükşehir Belediyesi. (16.04.2025). Erişim Tarihi: 14.04.2025. https://www.manisa.bel.tr/Haberler/44774_kent-lokantasi-ve-halk-mandira-salihlililerin-hizm.aspx [Google Scholar]
  67. URL-40: Nilüfer Belediyesi. (12.08.2024). Erişim Tarihi: 14.04.2025. https://www.nilufer.bel.tr/haber/nilufer-belediyesi-nden-ogrencilere-kirtasiye-destegi [Google Scholar]
  68. URL-41: Tekirdağ Büyükşehir Belediyesi. Erişim Tarihi: 14.04.2025. https://www.tekirdag.bel.tr/birim_haber_detay/48937 [Google Scholar]
  69. URL-42: Tekirdağ Büyükşehir Belediyesi. Erişim Tarihi: 14.04.2025. https://www.tekirdag.bel.tr/haber/49918 [Google Scholar]
  70. URL-43: Yalova Belediyesi. Erişim Tarihi: 14.04.2025. https://www.yalova.bel.tr/proje/kent-lokantasi/12 [Google Scholar]
  71. URL-44: İstanbul Büyükşehir Belediyesi. Erişim Tarihi: 16.04.2025. https://www.ihe.istanbul/ [Google Scholar]